Мугалимдин уникалдуу мүмкүнчүлүгү бар - окуучунун жөндөмүн таанып, ага ошол жөндөмдөрдү ачууга жана кесиптик чөйрөнү тандоого жардам берүү. Мугалим өзүнүн окуучуларынын умтулууларын, билимин, көндүмдөрүн эң ылайыктуу кесипке багыттайт.
Башталгыч класстагы бала келечектеги кесипти тандап алууга даяр эмес, бирок кээде чоңойгондо ким болорун кыялданат. Мугалимдин милдети-анын кызыгуусун колдоо, ар кандай иш-чаралар менен тааныштыруу жана практика жүзүндө көндүмдөрдү үйрөнүүгө мүмкүнчүлүк берүү. Биздин сайтта биз бул багытта кызыктуу иштерди чогулттук.
Жогорку класстар үчүн кесиптик багыт берүү бул окуучулардын келечектеги кесиптик ишмердүүлүк багытын жана багытын тандоо процессинде колдоо көрсөтүү, ошондой эле мектеп окуучуларынын кесиптик өзүн-өзү аныктоону өзүнүн мүмкүнчүлүктөрүнө, жөндөмдөрүнө жана эмгек рыногунун талаптарын эске алуу менен, ишмердүүлүк чөйрөсүн эркин тандоо шартында иштеп чыгууда турат.
Бул жерде сиз окутуу профилин тандоо боюнча адекваттуу чечим кабыл алууну аныктоо жана калыптандыруу максатында топтук жана жеке кесиптик кеңеш берүү ыкмалары менен таанышсаңыз болот. Карьера дүйнөсүндөгү тенденциялар жана кесиптик өзүн-өзү таануу боюнча материалдарды окуп, колдонуңуз.
"Билиши керек болгон нерселердин бардыгын үйрөтүү мүмкүн эмес, мугалим бир гана нерсени жасай алат — жолду көрсөтөт". Р. Олдингтон
Тесттер, маектер, кеңешмелер, экскурсиялар, сурамжылоолор жана башка ыкмалар аркылуу кесиптик багыт алуу, бул адамга өзүнүн кызыкчылыктарын жана каалоолорун түшүнүүгө, кайсы кесипте максималдуу түрдө ишке ашырууга жардам берерин түшүнүүгө мүмкүнчүлүк берет.
Бул сайт сиз үчүн кайсы кесип көбүрөөк өтөөрү тууралуу айтып берет жана жогорку окуу жайлары жана кесиптик лицейлер тууралуу маалымат берет.
Жумшак көндүмдөр-бул адамдын мүнөзүнө жана жеке тажрыйбасына жараша жеке касиеттери. Мисалы, коммуникабелдүүлүк, командада иштей билүү, чыгармачылык, тактык, токтоолук.
Жумшак көндүмдөр-бул көйгөйлөрдү чечүү, сүйлөшүү, эмоцияны башкаруу, баарлашууну билүү.
Ошентип, жумшак көндүмдөргө төмөнкүлөр кирет:
– негизги сапаттар: эмоционалдык интеллект, көйгөйлөрдү башкаруу, ката кетирүүгө кайраттуулук, мүнөздүн бекемдиги;
- ой жүгүртүү өзгөчөлүктөрү: ылдамдык, чыгармачылык, ийкемдүүлүк, системалуулук;
- өз ара аракеттенүү: өзгөрүүлөрдү башкаруу, адаптация, байланыш, кызматташуу.
Эмгек рыногунда кайсы кесиптер эң көп талап кылынарын, аларды шаарыңызда же районуңузда кайдан ала турганын жумуш менен камсыз кылуу кызматынын кызматкерлери айтып беришет,. Жумуш менен камсыз кылуу кызматтарынын даректерин zanyatost.kg веб-сайттан тапса болот.
Кесиптик багыт берүү борборлору кесиптик багыт боюнча тесттерден өтүүгө жардам берет, өзүңүздү кайсы тармакта ишке ашыра аларыңызды түшүнүүгө жолдомо көрсөтөт, ошондой эле ал жерден жаңы кесиптер, жаштар стажировкалары, кесиптик окутуу ж.б. боюнча кесиптик кеңештерди алууга болот.
Ошондой эле мектептерде кесипке багыт берүүчү сабактар жана иш-чаралар өткөрүлөт.
Кесипке багыттоо иши өзүнө төмөнкүлөрдү камтыйт:"эмгекке тарбиялоо + профинформациялык иш + сюжеттик-ролдук оюндар-сыноо".
Ийгиликтүү окуу, азыркы дүйнөдө жашап жана иштөө үчүн төмөнкүлөр керек:
1. Негизги көндүмдөр (Foundational skills), тактап айтканда, сабаттуулук жана эсептөө жөндөмү окуу, жемиштүү жумушка орношуу жана жарандык активдүүлүк үчүн зарыл.
2. Санариптик көндүмдөр (Digital skills): санариптик сабаттуулук технологияны колдонууга жана үйрөнүүгө, маалыматты издөөгө жана башкарууга, аны түзүүгө жана бөлүшүүгө, кызматташууга, баарлашууга, билимди топтоого жана көйгөйлөрдү коопсуз, мазмундуу жана кабыл алынган ченемдерге ылайык чечүүгө мүмкүндүк берет.
3. Которула турган көндүмдөр (Transferable skills или Soft skills): ошондой эле "жашоо көндүмдөрү", "жыйырма биринчи кылымдын көндүмдөрү", "жумшак көндүмдөр" же "социалдык-эмоционалдык көндүмдөр" деп аталат, жеке, социалдык жана илимий маселелерди чечүүгө жөндөмдүү, ийкемдүү студенттер жана жарандар болууга мүмкүндүк берет. Бул көндүмдөр кризистик кырдаалдар менен күрөшүүгө жардам берет, адамдын ишенимин арттырат. Алар ошондой эле көйгөйлөрдү чечүү, сүйлөшүү, эмоцияны башкаруу, эмпатия жана баарлашууну камтыйт.
